İlgi ‘de kayıtlı Millî Eğitim Bakanlığı Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü’nün “Usta Öğreticilik Belgesi Hakkında” konulu yazısında; uzun yıllar mesleğinde fiilen çalışan ancak ustalık veya usta öğreticilik belgesine sahip olmayan kişilerin bu belgeleri hangi şartlar altında alabileceklerine ilişkin usul ve esaslar açıklanmıştır.

Söz konusu yazıda;

 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nun 28’inci maddesine göre, “Kalfalık yeterliğini kazanmış ve mesleğinde en az beş yıl çalışmış olanlar doğrudan ustalık sınavlarına katılabilirler. Bu sınavları başarıyla tamamlayanlara ustalık belgesi verilir.”

 Aynı Kanunun 31’inci maddesine göre, “Ustalık yeterliğini kazanmış olanlar Bakanlıkça açılacak iş pedagojisi kurslarını başarıyla tamamladıklarında usta öğreticilik belgesi almaya hak kazanırlar. Ayrıca, ustalık yeterliğini kazanmış olup mesleğinde en az on yıl çalıştığını belgeleyenler, iş pedagojisi kursu sınavına doğrudan katılabilirler.”

 MEB Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği’nin 70/A maddesine göre, “Ustalık/işyeri açma belgesine, dört yıllık mesleki ve teknik ortaöğretim diplomasına veya en az ön lisans diplomasına sahip olanlar iş pedagojisi kursuna katılabilirler. Kurs uzaktan eğitimle yapılabilir, sınavları e-Sınav şeklinde uygulanabilir.”

 MEB Önceki Öğrenmelerin Tanınması, Denklik ve Ölçme Değerlendirme İşlemleri Yönergesi’nin 7’nci maddesine göre ise, “Mesleğinde en az beş yıl çalıştığını Sosyal Güvenlik Kurumu veya Bağ-Kur belgeleriyle ve vergi mükellefiyet belgesiyle kanıtlayanlar ustalık sınavlarına alınırlar.” hükümleri yer almaktadır.

Bu kapsamda;

Mesleğinde uzun yıllar fiilen çalışmış ancak ustalık veya usta öğreticilik belgesine sahip olmayan kişiler, yukarıda anılan mevzuat hükümleri doğrultusunda Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Mesleki Eğitim Merkezlerine başvurarak, yapılacak sınavlardan başarılı olmaları hâlinde söz konusu belgeleri alabilecektir.

Uzun  yıllar  mesleğinde  çalışan  ve  mesleki  deneyime  sahip  kişilerin  ustalık  ve  usta  öğreticilik belgesi alma şartlarının yeniden değerlendirilmesi konulu İlgi (ç)’de kayıtlı yazınız ve ekleri incelenmiştir.

İlgi  (a)  Kanunun  “Ustalık  sınavı”  başlıklı  28’inci  maddesinin  birinci  fıkrasının  (c)  bendinde;  “Kalfalık yeterliğini kazanmış olup mesleklerinde en az beş yıl çalışmış olanlar ustalık sınavlarına doğrudan katılabilirler. Bu sınavları başarı ile tamamlayanlara ustalık belgesi verilir.”

Aynı Kanunun “Usta Öğreticilik” başlıklı 31’inci maddesinde ise; “Usta Öğreticilik Belgesi için ise; ” Ustalık yeterliğini kazanmış olanlar Bakanlıkça açılacak iş pedagojisi kurslarını başarıyla tamamladıkları takdirde kendilerine usta öğreticilik belgesi verilir. Ustalık yeterliğini kazanmış olanlar mesleklerinde en az on yıl çalıştıklarını belgelendirdikleri takdirde Bakanlıkça açılacak iş pedagojisi kursu sınavına doğrudan katılabilirler. Başarılı olanlara usta öğreticilik belgesi verilir.”

İlgi  (b)  Yönetmeliğin  “Kalfalık,  ustalık  ve  usta  öğreticilik  belgesi  düzenlenmesi”  başlıklı  70/A maddesinin  ikinci  fıkrasında;  “Ustalık/işyeri açma belgesine, dört yıllık mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu diplomasına veya en az ön lisans diplomasına sahip olanlar, okul ve kurumlarca açılan iş pedagojisi kursuna katılabilirler. İş pedagojisi kursu uzaktan eğitim yolu ile de düzenlenebilir ve sınavları e-Sınav şeklinde yapılabilir. Kursu başarı ile tamamlayanlara usta öğreticilik belgesi verilir. Usta öğreticilik belgesi; ustalık/işyeri açma belgesi, dört yıllık mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu diploması veya en az ön lisans diploması ile birlikte kullanılır.”

İlgi  (c)  Yönergenin  7’nci  maddesinin  ikinci  fıkrasında;  “Kalfalık yeterliğini kazanmış olup mesleklerinde en az beş yıl çalışmış olduğunu Ek-1 Formda beyan edip Sosyal Güvenlik Kurumundan (Ek ibare : 8/4/2019 – 7134043 sayılı Makam Oluru) veya e-Devletten alınacak işyeri unvan listeli prim dökümü veya Bağ-Kur hizmet belgesi ile birlikte vergi dairesinden onaylı vergi mükellefiyet belgesi ile belgelendirenler ustalık sınavlarına alınırlar.”

Aynı  maddenin  3’üncü  bendinde  ise;”Başvuru tarihinde; mesleklerinde en az beş yıl çalışmış olduğunu Ek-1 Formda beyan edip Sosyal Güvenlik Kurumundan (Ek ibare : 8/4/2019 – 7134043 sayılı Makam Oluru) veya e-Devletten alınacak işyeri unvan listeli prim dökümü veya Bağ-Kur hizmet belgesi ile birlikte vergi dairesinden onaylı vergi mükellefiyet belgesi ile belgelendirenler öncelikle kalfalık sınavlarına alınırlar. Bunlardan başarılı olanlar, kalfalık belgesini almaya hak kazandıkları dönemden sonra açılacak ilk ustalık sınavlarına alınır.”

Hükümleri yer almaktadır.

Bununla birlikte,  kalfalık ve ustalık  sınavlarına başvuru  şartları  ile  ilgili  detaylı  bilgiler,  İlgi  (c) Yönergede yer almaktadır.

Bu kapsamda; mesleğinde uzun yıllar çalışmış ancak ustalık ve usta öğreticilik belgesi olmayanlar İlgi (a) Kanun, İlgi (b) Yönetmelik ve (c) Yönerge hükümleri doğrultusunda Bakanlığımıza bağlı mesleki eğitim  merkezlerine  başvurup  yapılacak  sınavlardan  başarılı  olmaları  halinde  söz  konusu  belgeleri alabileceklerdir.