Bakanlığımıza iletilen tüketici şikayetlerinden; lokanta restoran gibi yiyecek ve içecek

hizmeti sunulan işletmelerde; aynı türden ürünün farklı usul ve ölçüler ile farklı fiyatlardan

sunulduğu durumlarda, tarife ve fiyat listelerinde ürünlerin gramaj bilgisinin yer almaması

sebebiyle, tüketiciler tarafından sağlıklı bir fiyat karşılaştırması yapılamadığı ve bu eksik

bilgilendirme nedeni ile mağdur edildikleri anlaşılmıştır.

Yapılan değerlendirme sonucunda yiyecek ve içecek hizmetinde faaliyeti gösteren

işletmeler arasında en fazla sayıda işletmeye sahip ve tüketici tarafından en fazla tercih edilen

ürünlerin başında döner, iskender ve hamburger ürünlerinin olduğu görülmektedir.Tüketiciye

sunulan söz konusu ürünlerin gerek hızlı servis edilmesi gerekse ekonomik olmaları nedeniyle

ülke genelinde yaygın olarak tüketildiği bilinmektedir.

Ancak, son dönemlerde lokanta ve büfe zincirleri gibi işletmelerce, geleneksel satış

yöntemi olarak, ağırlığı ölçülerek satışa sunulması gereken dönerin, “Döner Sandviç, Ekmek

Arası Döner, Dürüm Döner, Servis Döner vb” isimler altında farklı fiyatlarla, iskender ve

hamburger ürünlerinin ise farklı porsiyonlarda satışa sunulduğu ancak gramaj bilgisine yer

verilmemesi nedeniyle fiyat karşılaştırmasının yapılamadığı ve tüketicinin eksik bilgilendirildiği

anlaşılmaktadır.Bu nedenle söz konu üç ürün özelinde tüketici mağduriyetlerinin önüne

geçilmesi adına önlem alınması gereği hasıl olmuştur.

Fiyat etiketine ilişkin düzenlemeler 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında

Kanun’un “Fiyat etiketi” başlıklı 54 üncü maddesinde ve Fiyat Etiketi Yönetmeliği’nde yer

almaktadır. Temel amacı “perakende olarak satışa sunulan mal ve hizmetlerin etiket, tarife ve

fiyat listelerinin şekli, içeriği, kullanılması ile indirimli satışlara ilişkin usul ve esasları

düzenlemek” olan Yönetmelik, tüketicilerin ekonomik çıkarlarının korunması ile doğru ve

eksiksiz olarak bilgilendirilmesi açılarından önem arz etmektedir.

Bilindiği üzere yiyecek ve içecek hizmeti sunulan işyerlerinde satışa sunulan ürünler

6502 sayılı Kanun kapsamında “hizmet” tanımı kapsamında olup, söz konusu Yönetmeliğin

“Etiket bulundurma zorunluluğu” başlıklı 5 inci maddesinin yedinci fıkrasında yer alan

“Hizmetlerin tarife ve fiyatlarını gösteren listeler de bu madde hükmüne göre düzenlenerek asılır.

Hizmetlere ilişkin tarifelerde hizmetin ayırıcı özelliği, tüm vergiler dâhil satış fiyatı ve bu fiyatın

uygulanmaya başlandığı tarihin belirtilmesi yeterlidir.” hükmü gereği söz konusu tarife ve

listelerde bu sayılan üç unsurun aranmasının yeterli olduğu kabul edilmektedir.

Bu kapsamda, aynı satıcı tarafından aynı marka ve özellikte üretilmiş malların gramaj

yönünden farklılaştırılarak satışa sunulması halinde tüketicinin gramaj bilgisi hususunda doğru

ve eksiksiz bilgilendirilmesini sağlamak adına, malın ayırıcı özelliği olarak gramaj bilgisine yer

verilmesi mümkün bulunmaktadır.

Nitekim, ticari teamül ile yerleşmiş satış usulü olarak, ağırlığı ölçülerek ve farklı

gramajlarda satılan döner ürünü ile iskender ürünü ve yaygın olarak tercih edilen hamburger

ürününü farklı gramaj ve usullerde satışa sunulmaktadır.Bu kapsamda tüketicilerin ekonomik

çıkarlarının korunması, doğru ve eksiksiz olarak bilgilendirilmesi ile tüketici mağduriyetlerinin

önüne geçilmesini sağlamak amacıyla; tarife ve fiyat listelerinde ürünlerin ayırıcı özelliği olarak

gramaj bilgilerinin yer alması önem arz etmektedir.

Bu doğrultuda, yiyecek ve içecek hizmeti sektöründe söz konusu üç ürünün satışını

yapan Kuruluşunuz üyelerine, yapılacak tarife ve fiyat listelerindeki denetimlerinde idari para

cezası ile karşı karşıya kalmamaları için, tesis ettikleri işlem ve uygulamalarının ticari teamül ile

yerleşmiş satış usullerine uyumlu hale getirilmesi gerektiğine ilişkin hususlarda

verilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.